حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْمُثَنَّى، وَابْنُ، بَشَّارٍ - وَاللَّفْظُ لاِبْنِ الْمُثَنَّى - قَالاَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ، بْنُ جَعْفَرٍ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ، عَنْ وَاصِلٍ الأَحْدَبِ، عَنِ الْمَعْرُورِ بْنِ سُوَيْدٍ، قَالَ رَأَيْتُ أَبَا ذَرٍّ وَعَلَيْهِ حُلَّةٌ وَعَلَى غُلاَمِهِ مِثْلُهَا فَسَأَلْتُهُ عَنْ ذَلِكَ قَالَ فَذَكَرَ أَنَّهُ سَابَّ رَجُلاً عَلَى عَهْدِ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فَعَيَّرَهُ بِأُمِّهِ - قَالَ - فَأَتَى الرَّجُلُ النَّبِيَّ صلى الله عليه وسلم فَذَكَرَ ذَلِكَ لَهُ فَقَالَ النَّبِيُّ صلى الله عليه وسلم إِنَّكَ امْرُؤٌ فِيكَ جَاهِلِيَّةٌ إِخْوَانُكُمْ وَخَوَلُكُمْ جَعَلَهُمُ اللَّهُ تَحْتَ أَيْدِيكُمْ فَمَنْ كَانَ أَخُوهُ تَحْتَ يَدَيْهِ فَلْيُطْعِمْهُ مِمَّا يَأْكُلُ وَلْيُلْبِسْهُ مِمَّا يَلْبَسُ وَلاَ تُكَلِّفُوهُمْ مَا يَغْلِبُهُمْ فَإِنْ كَلَّفْتُمُوهُمْ فَأَعِينُوهُمْ عَلَيْهِ .
மஃரூர் இப்னு ஸுவைத் அறிவித்தார்கள்:
நான் அபூ தர் (ரழி) அவர்கள் ஆடை அணிந்திருப்பதையும், அவர்களுடைய அடிமையும் அதே போன்ற ஆடை அணிந்திருப்பதையும் பார்த்தேன். நான் அவர்களிடம் அதைப் பற்றிக் கேட்டேன், அதற்கு அவர்கள் (அபூ தர் (ரழி)) அல்லாஹ்வின் தூதர் (ஸல்) அவர்களின் வாழ்நாளில் தாங்கள் ஒரு நபரைத் திட்டியதாகவும், அந்த நபரை அவருடைய தாயாரைக் குறிப்பிட்டு இழிவாகப் பேசியதாகவும் கூறினார்கள். அந்த நபர் அல்லாஹ்வின் தூதர் (ஸல்) அவர்களிடம் வந்து, அதைப் பற்றி அவர்களிடம் முறையிட்டார். அப்போது அல்லாஹ்வின் தூதர் (ஸல்) அவர்கள் கூறினார்கள்: நீர் ஒரு மனிதர், உம்மிடத்தில் அறியாமைக் காலத்தின் (எச்சங்கள்) இருக்கின்றன. உங்கள் அடிமைகள் உங்கள் சகோதரர்கள் ஆவார்கள். அல்லாஹ் அவர்களை உங்கள் கைகளில் ஒப்படைத்துள்ளான். மேலும், எவருடைய பொறுப்பில் அவருடைய சகோதரர் இருக்கின்றாரோ, அவர் தான் உண்பதையே அவருக்கும் உண்ணக் கொடுக்கட்டும், தான் அணிவதையே அவருக்கும் அணியக் கொடுக்கட்டும். மேலும், அவர்களுடைய சக்திக்கு மீறி அவர்களைச் சிரமப்படுத்தாதீர்கள், அவ்வாறு (அவர்களுடைய சக்திக்கு மீறி) அவர்களைச் சிரமப்படுத்தினால், அவர்களுக்கு உதவுங்கள்.
மஃரூர் இப்னு சுவைத் கூறினார்:
நாங்கள் அல்-ரபதாவில் அபூ தர் (ரழி) அவர்களைச் சந்தித்தோம். அவர் ஒரு மேலாடையை அணிந்திருந்தார், அவருடைய அடிமையும் அது போன்ற ஒன்றையே அணிந்திருந்தார். நாங்கள் கூறினோம்; அபூ தர் (ரழி) அவர்களே! நீங்கள் உங்கள் அடிமையின் மேலாடையை எடுத்து, உங்களுடைய மேலாடையுடன் இணைத்துக்கொண்டால், அது ஒரு முழு ஆடையாக (ஹுல்லா) ஆகிவிடும், மேலும் அவருக்கு வேறொரு ஆடையை அணிவித்தால் (அது சிறப்பாக இருக்கும்). அதற்கு அவர் (அபூ தர் (ரழி)) கூறினார்கள்; அல்லாஹ்வின் தூதர் (ஸல்) அவர்கள் கூற நான் கேட்டேன்; அவர்கள் உங்கள் சகோதரர்கள் ஆவார்கள். அல்லாஹ் அவர்களை உங்கள் அதிகாரத்தின் கீழ் வைத்திருக்கிறான்; எனவே, எவருடைய அதிகாரத்தின் கீழ் அவருடைய சகோதரர் இருக்கிறாரோ, அவர் தான் உண்பதிலிருந்தே அவருக்கும் உணவளிக்க வேண்டும், தான் அணிவதிலிருந்தே அவருக்கும் ஆடை அணிவிக்க வேண்டும். மேலும், அவரால் தாங்க முடியாத வேலையை அவர் மீது சுமத்தக் கூடாது, அவ்வாறு சுமத்தினால், அவர் அவருக்கு உதவ வேண்டும்.
அபூ தாவூத் கூறினார்: இப்னு நுமைர் அவர்கள் அல்-அஃமஷ் அவர்களிடமிருந்து இதே போன்று அறிவித்தார்கள்.
அபூ தர் (ரழி) அவர்கள் அறிவித்தார்கள், அல்லாஹ்வின் தூதர் (ஸல்) அவர்கள் கூறினார்கள்:
"அல்லாஹ் உங்கள் சகோதரர்களில் சிலரை உங்கள் பொறுப்பின் கீழ் அடிமைகளாக ஆக்கியுள்ளான். எனவே, எவருடைய பொறுப்பின் கீழ் அவருடைய சகோதரர் இருக்கிறாரோ, அவர் தாம் உண்ணும் உணவிலிருந்து அவருக்கும் உண்ணக் கொடுக்கட்டும், மேலும் தாம் அணியும் உடையிலிருந்து அவருக்கும் உடுத்தக் கொடுக்கட்டும். மேலும், அவரால் தாங்க முடியாத ஒரு வேலையை அவருக்குக் கொடுக்காதீர்கள், ஒருவேளை அவரால் தாங்க முடியாத ஒரு வேலையை அவருக்குக் கொடுத்தால், அப்போது அவருக்கு அதில் உதவுங்கள்."