حَدَّثَنَا عِمْرَانُ بْنُ مَيْسَرَةَ، حَدَّثَنَا عَبْدُ الْوَارِثِ، حَدَّثَنَا أَيُّوبُ، عَنْ نَافِعٍ، عَنِ ابْنِ عُمَرَ ـ رضى الله عنهما ـ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم مَنْ أَعْتَقَ شِقْصًا لَهُ مِنْ عَبْدٍ ـ أَوْ شِرْكًا أَوْ قَالَ نَصِيبًا ـ وَكَانَ لَهُ مَا يَبْلُغُ ثَمَنَهُ بِقِيمَةِ الْعَدْلِ، فَهْوَ عَتِيقٌ، وَإِلاَّ فَقَدْ عَتَقَ مِنْهُ مَا عَتَقَ . قَالَ لاَ أَدْرِي قَوْلُهُ عَتَقَ مِنْهُ مَا عَتَقَ. قَوْلٌ مِنْ نَافِعٍ أَوْ فِي الْحَدِيثِ عَنِ النَّبِيِّ صلى الله عليه وسلم.
நாஃபிஉ அவர்கள் அறிவித்தார்கள்:
இப்னு உமர் (ரழி) அவர்கள் கூறினார்கள், "அல்லாஹ்வின் தூதர் (ஸல்) அவர்கள் கூறினார்கள், 'ஒருவர் கூட்டாக உடைமையாக்கப்பட்ட அடிமையில் தனது பங்கை விடுதலை செய்தால், மேலும் அந்த அடிமையின் தகுதியான விலைக்கேற்ப மற்ற பங்குகளின் விலையை அவரால் கொடுக்க முடிந்தால், அந்த அடிமை முழுமையாக விடுதலை செய்யப்படுவார்; இல்லையெனில் அவர் பகுதியாக விடுதலை செய்யப்படுவார்.'" (ஒரு துணை அறிவிப்பாளரான அய்யூப் அவர்கள், "... இல்லையெனில் அவர் பகுதியாக விடுதலை செய்யப்படுவார்" என்ற கூற்று நாஃபிஉ அவர்கள் கூறியதா அல்லது நபி (ஸல்) அவர்கள் கூறியதா என்பதில் உறுதியாக இல்லை.)
حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ يُوسُفَ، أَخْبَرَنَا مَالِكٌ، عَنْ نَافِعٍ، عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عُمَرَ ـ رضى الله عنهما ـ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ مَنْ أَعْتَقَ شِرْكًا لَهُ فِي عَبْدٍ، فَكَانَ لَهُ مَالٌ يَبْلُغُ ثَمَنَ الْعَبْدِ قُوِّمَ الْعَبْدُ قِيمَةَ عَدْلٍ، فَأَعْطَى شُرَكَاءَهُ حِصَصَهُمْ وَعَتَقَ عَلَيْهِ، وَإِلاَّ فَقَدْ عَتَقَ مِنْهُ مَا عَتَقَ .
அப்துல்லாஹ் பின் `உமர் (ரழி) அவர்கள் அறிவித்தார்கள்:
அல்லாஹ்வின் தூதர் (ஸல்) அவர்கள் கூறினார்கள், "ஒரு பொதுவான அடிமையில் தனக்குரிய பங்கை ஒருவர் விடுவித்து, மேலும் அந்த அடிமையை முழுமையாக விடுவிக்க அவரிடம் போதுமான பணமும் இருந்தால், அதன் விலையை ஒரு நேர்மையான மனிதரைக் கொண்டு மதிப்பிடச் செய்து, தம் கூட்டாளிகளுக்கு அவர்களின் பங்குகளுக்கான விலையைக் கொடுத்து அந்த அடிமையை முழுமையாக விடுவிக்க வேண்டும்; இல்லையெனில், அதாவது அவரிடம் போதுமான பணம் இல்லையென்றால், அவர் அந்த அடிமையை பகுதியாக விடுவிப்பார்."
حَدَّثَنَا أَبُو النُّعْمَانِ، حَدَّثَنَا حَمَّادٌ، عَنْ أَيُّوبَ، عَنْ نَافِعٍ، عَنِ ابْنِ عُمَرَ ـ رضى الله عنهما ـ عَنِ النَّبِيِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ مَنْ أَعْتَقَ نَصِيبًا لَهُ فِي مَمْلُوكٍ أَوْ شِرْكًا لَهُ فِي عَبْدٍ، وَكَانَ لَهُ مِنَ الْمَالِ مَا يَبْلُغُ قِيمَتَهُ بِقِيمَةِ الْعَدْلِ، فَهْوَ عَتِيقٌ . قَالَ نَافِعٌ وَإِلاَّ فَقَدْ عَتَقَ مِنْهُ مَا عَتَقَ. قَالَ أَيُّوبُ لاَ أَدْرِي أَشَىْءٌ قَالَهُ نَافِعٌ، أَوْ شَىْءٌ فِي الْحَدِيثِ.
இப்னு உமர் (ரழி) அவர்கள் அறிவித்தார்கள்:
நபி (ஸல்) அவர்கள் கூறினார்கள், "ஓர் அடிமையில் தமக்குள்ள பங்கை எவர் விடுதலை செய்கிறாரோ, மேலும் அந்த அடிமையின் (நியாயமாக மதிக்கப்பட்ட) மீதி விலையையும் செலுத்தி அவரை முழுமையாக விடுதலை செய்யுமளவுக்கு அவரிடம் செல்வம் இருக்குமானால், அவர் (மற்ற கூட்டு உரிமையாளர்களுக்கு மீதி விலையைக் கொடுத்து) அந்த அடிமையை முழுமையாக விடுதலை செய்துவிட வேண்டும்."
நாஃபி அவர்கள் சேர்த்துக் கூறினார்கள், "இல்லையென்றால், அந்த அடிமை பகுதி அளவே விடுதலையாவார்."
அய்யூப் அவர்கள், இந்தக் கடைசி வாக்கியம் நாஃபி அவர்கள் கூறியதா, அல்லது அது ஹதீஸின் ஒரு பகுதியா என்பதில் உறுதியாக இல்லை.
இப்னு உமர் (ரழி) அவர்கள், அல்லாஹ்வின் தூதர் ﷺ அவர்கள் இவ்வாறு கூறினார்கள் என அறிவித்தார்கள்:
ஒருவர் ஓர் அடிமையில் தமக்குள்ள பங்கை விடுதலை செய்து, அந்த அடிமையின் முழு விலையையும் செலுத்துவதற்கு அவரிடம் போதுமான பணமும் இருந்தால், அந்த அடிமைக்கு நியாயமான விலை நிர்ணயிக்கப்பட்டு, (அந்த அடிமையில் பங்குள்ள) அவருடைய கூட்டாளிகளுக்கு அவர்களின் பங்குகள் கொடுக்கப்பட்டு, அந்த அடிமை (முழுமையாக) விடுதலை செய்யப்படுவார். இல்லையெனில், அவர் முதலாமவரின் பங்கின் அளவிற்கு மட்டுமே விடுதலை செய்யப்படுவார்.
இப்னு உமர் (ரழி) அவர்கள் அறிவித்தார்கள்: அல்லாஹ்வின் தூதர் (ஸல்) அவர்கள் கூறினார்கள்:
எவர் ஓர் அடிமையில் தமக்குள்ள பங்கை விட்டுவிடுகிறாரோ, மேலும் அந்த அடிமையின் முழு விலையையும் செலுத்துவதற்கு அவரிடம் போதுமான பணம் இருக்குமானால், அப்போது முழுமையான விடுதலை அவர் மீது கடமையாகிறது; ஆனால் அவரிடம் பணம் இல்லையென்றால், அப்போது அவர் விடுவித்த அளவுக்கு மட்டுமே அவர் விடுவித்தவராவார்.
அப்துல்லாஹ் இப்னு உமர் (ரழி) அவர்கள் அறிவித்தார்கள்: அல்லாஹ்வின் தூதர் (ஸல்) அவர்கள் கூறினார்கள்:
"ஓர் அடிமையில் தனது பங்கை எவர் விடுதலை செய்கிறாரோ, மேலும் அவரிடம் முழு விலையையும் செலுத்துவதற்குப் போதுமான பணம் இருந்தால், அந்த அடிமைக்கு ஒரு நியாயமான விலை நிர்ணயிக்கப்பட வேண்டும்; இல்லையெனில், அவர் விடுவித்த அளவிற்கு அவர் அவனை விடுவித்தவராவார்."
حَدَّثَنَا مُؤَمَّلٌ، حَدَّثَنَا إِسْمَاعِيلُ، عَنْ أَيُّوبَ، عَنْ نَافِعٍ، عَنِ ابْنِ عُمَرَ، عَنِ النَّبِيِّ صلى الله عليه وسلم بِمَعْنَاهُ قَالَ وَكَانَ نَافِعٌ رُبَّمَا قَالَ فَقَدْ عَتَقَ مِنْهُ مَا عَتَقَ . وَرُبَّمَا لَمْ يَقُلْهُ .
மேலே குறிப்பிடப்பட்ட இந்த ஹதீஸ், இப்னு உமர் (ரழி) அவர்களிடமிருந்தும் இதே கருத்தில் வேறு அறிவிப்பாளர் தொடர் வழியாக அறிவிக்கப்பட்டுள்ளது. நாஃபிஃ சில சமயங்களில் கூறினார்கள்:
அவர் விடுதலை செய்த பங்கின் அளவிற்கு அவர் விடுதலை செய்யப்படுவார், மேலும் சில சமயங்களில் அவர்கள் இந்த வார்த்தைகளைக் கூறவில்லை.
இப்னு உமர் (ரழி) அவர்கள் அறிவித்தார்கள், நபி (ஸல்) அவர்கள் கூறினார்கள்:
"எவர் ஓர் அடிமையிலிருந்து 'ஒரு பங்கை' – அல்லது, நபி (ஸல்) அவர்கள் கூறினார்கள், 'ஒரு பகுதியை' – அல்லது, நபி (ஸல்) அவர்கள் கூறினார்கள், 'அதில் தமக்குள்ள ஒரு பங்கை' – விடுதலை செய்கிறாரோ, பின்னர் அவர் நியாயமான விலைக்கேற்ப மீதிப் பணத்தைச் செலுத்த சக்தியுடையவராக இருந்தால், அந்த அடிமை முழுமையாக விடுதலை செய்யப்படுவார். இல்லையெனில், அவர் விடுவித்த அளவுக்கு மட்டுமே விடுவித்தவர் ஆவார்."
அய்யூப் (அறிவிப்பாளர்களில் ஒருவர்) கூறினார்கள்: "ஒருவேளை நாஃபி அவர்கள் இந்த ஹதீஸில், 'அதாவது, அந்த அடிமையிலிருந்து அவர் விடுவித்த அளவுக்கு மட்டுமே அவர் விடுவித்தவர் ஆவார்' என்று கூறியிருக்கலாம்."
மாலிக் அவர்கள், நாஃபி அவர்கள் வழியாக அப்துல்லாஹ் இப்னு உமர் (ரழி) அவர்களிடமிருந்து எனக்கு அறிவித்தார்கள்: அல்லாஹ்வின் தூதர் (ஸல்) அவர்கள் கூறினார்கள், "ஒரு மனிதர் ஓர் அடிமையில் தமக்குரிய பங்கை விடுதலை செய்து, அந்த அடிமையின் நியாயமான முழு விலையையும் செலுத்துவதற்கு அவரிடம் போதுமான செல்வம் இருக்குமானால், அவர் தம் கூட்டாளிகளின் பங்குகளையும் வாங்கி அந்த அடிமையை முழுமையாக விடுதலை செய்ய வேண்டும். அவரிடம் (போதுமான) செல்வம் இல்லையென்றால், அவர் அந்த அடிமையின் (தம் பங்குக்குரிய) பகுதியை மட்டுமே விடுதலை செய்தவராவார்."
இப்னு உமர் (ரழி) அவர்கள் அறிவித்தார்கள், அல்லாஹ்வின் தூதர் (ஸல்) அவர்கள் கூறினார்கள்:
“யாரேனும் ஒரு அடிமையில் தனது பங்கை விடுதலை செய்தால், மேலும், அந்த அடிமையின் முழு விலையையும் செலுத்தும் அளவுக்கு அவரிடம் பணம் இருந்தால், அந்த அடிமைக்கு ஒரு நியாயமான விலை நிர்ணயிக்கப்பட வேண்டும். அவரது கூட்டாளிகளுக்கு அவர்களின் பங்குகள் கொடுக்கப்பட வேண்டும், அதன் மூலம் அந்த அடிமை விடுதலை செய்யப்படுவார். இல்லையெனில், அவர் முதல் நபரின் பங்கின் அளவிற்கு மட்டுமே விடுதலை செய்யப்படுவார்.” ஒப்புக்கொள்ளப்பட்டது.