حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ مُقَاتِلٍ، أَخْبَرَنَا عَبْدُ اللَّهِ، أَخْبَرَنَا أَبُو حَيَّانَ التَّيْمِيُّ، عَنْ أَبِي زُرْعَةَ بْنِ عَمْرِو بْنِ جَرِيرٍ، عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ ـ رضى الله عنه ـ قَالَ أُتِيَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم بِلَحْمٍ، فَرُفِعَ إِلَيْهِ الذِّرَاعُ، وَكَانَتْ تُعْجِبُهُ، فَنَهَسَ مِنْهَا نَهْسَةً ثُمَّ قَالَ أَنَا سَيِّدُ النَّاسِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ، وَهَلْ تَدْرُونَ مِمَّ ذَلِكَ يُجْمَعُ النَّاسُ الأَوَّلِينَ وَالآخِرِينَ فِي صَعِيدٍ وَاحِدٍ، يُسْمِعُهُمُ الدَّاعِي، وَيَنْفُذُهُمُ الْبَصَرُ، وَتَدْنُو الشَّمْسُ، فَيَبْلُغُ النَّاسَ مِنَ الْغَمِّ وَالْكَرْبِ مَا لاَ يُطِيقُونَ وَلاَ يَحْتَمِلُونَ فَيَقُولُ النَّاسُ أَلاَ تَرَوْنَ مَا قَدْ بَلَغَكُمْ أَلاَ تَنْظُرُونَ مَنْ يَشْفَعُ لَكُمْ إِلَى رَبِّكُمْ فَيَقُولُ بَعْضُ النَّاسِ لِبَعْضٍ عَلَيْكُمْ بِآدَمَ فَيَأْتُونَ آدَمَ عليه السلام فَيَقُولُونَ لَهُ أَنْتَ أَبُو الْبَشَرِ خَلَقَكَ اللَّهُ بِيَدِهِ. وَنَفَخَ فِيكَ مِنْ رُوحِهِ، وَأَمَرَ الْمَلاَئِكَةَ فَسَجَدُوا لَكَ، اشْفَعْ لَنَا إِلَى رَبِّكَ، أَلاَ تَرَى إِلَى مَا نَحْنُ فِيهِ أَلاَ تَرَى إِلَى مَا قَدْ بَلَغَنَا فَيَقُولُ آدَمُ إِنَّ رَبِّي قَدْ غَضِبَ الْيَوْمَ غَضَبًا لَمْ يَغْضَبْ قَبْلَهُ مِثْلَهُ وَلَنْ يَغْضَبَ بَعْدَهُ مِثْلَهُ، وَإِنَّهُ نَهَانِي عَنِ الشَّجَرَةِ فَعَصَيْتُهُ، نَفْسِي نَفْسِي نَفْسِي، اذْهَبُوا إِلَى غَيْرِي، اذْهَبُوا إِلَى نُوحٍ، فَيَأْتُونَ نُوحًا فَيَقُولُونَ يَا نُوحُ إِنَّكَ أَنْتَ أَوَّلُ الرُّسُلِ إِلَى أَهْلِ الأَرْضِ، وَقَدْ سَمَّاكَ اللَّهُ عَبْدًا شَكُورًا اشْفَعْ لَنَا إِلَى رَبِّكَ، أَلاَ تَرَى إِلَى مَا نَحْنُ فِيهِ فَيَقُولُ إِنَّ رَبِّي عَزَّ وَجَلَّ قَدْ غَضِبَ الْيَوْمَ غَضَبًا لَمْ يَغْضَبْ قَبْلَهُ مِثْلَهُ، وَلَنْ يَغْضَبَ بَعْدَهُ مِثْلَهُ، وَإِنَّهُ قَدْ كَانَتْ لِي دَعْوَةٌ دَعَوْتُهَا عَلَى قَوْمِي نَفْسِي نَفْسِي نَفْسِي اذْهَبُوا إِلَى غَيْرِي، اذْهَبُوا إِلَى إِبْرَاهِيمَ، فَيَأْتُونَ إِبْرَاهِيمَ، فَيَقُولُونَ يَا إِبْرَاهِيمُ، أَنْتَ نَبِيُّ اللَّهِ وَخَلِيلُهُ مِنْ أَهْلِ الأَرْضِ اشْفَعْ لَنَا إِلَى رَبِّكَ أَلاَ تَرَى إِلَى مَا نَحْنُ فِيهِ فَيَقُولُ لَهُمْ إِنَّ رَبِّي قَدْ غَضِبَ الْيَوْمَ غَضَبًا لَمْ يَغْضَبْ قَبْلَهُ مِثْلَهُ وَلَنْ يَغْضَبَ بَعْدَهُ مِثْلَهُ، وَإِنِّي قَدْ كُنْتُ كَذَبْتُ ثَلاَثَ كَذَبَاتٍ ـ فَذَكَرَهُنَّ أَبُو حَيَّانَ فِي الْحَدِيثِ ـ نَفْسِي نَفْسِي نَفْسِي، اذْهَبُوا إِلَى غَيْرِي اذْهَبُوا إِلَى مُوسَى، فَيَأْتُونَ مُوسَى، فَيَقُولُونَ يَا مُوسَى أَنْتَ رَسُولُ اللَّهِ، فَضَّلَكَ اللَّهُ بِرِسَالَتِهِ وَبِكَلاَمِهِ عَلَى النَّاسِ، اشْفَعْ لَنَا إِلَى رَبِّكَ أَلاَ تَرَى إِلَى مَا نَحْنُ فِيهِ فَيَقُولُ إِنَّ رَبِّي قَدْ غَضِبَ الْيَوْمَ غَضَبًا لَمْ يَغْضَبْ قَبْلَهُ مِثْلَهُ، وَلَنْ يَغْضَبَ بَعْدَهُ مِثْلَهُ، وَإِنِّي قَدْ قَتَلْتُ نَفْسًا لَمْ أُومَرْ بِقَتْلِهَا، نَفْسِي نَفْسِي نَفْسِي، اذْهَبُوا إِلَى غَيْرِي، اذْهَبُوا إِلَى عِيسَى، فَيَأْتُونَ عِيسَى فَيَقُولُونَ يَا عِيسَى أَنْتَ رَسُولُ اللَّهِ وَكَلِمَتُهُ أَلْقَاهَا إِلَى مَرْيَمَ وَرُوحٌ مِنْهُ، وَكَلَّمْتَ النَّاسَ فِي الْمَهْدِ صَبِيًّا اشْفَعْ لَنَا أَلاَ تَرَى إِلَى مَا نَحْنُ فِيهِ فَيَقُولُ عِيسَى إِنَّ رَبِّي قَدْ غَضِبَ الْيَوْمَ غَضَبًا لَمْ يَغْضَبْ قَبْلَهُ مِثْلَهُ، وَلَنْ يَغْضَبَ بَعْدَهُ مِثْلَهُ ـ وَلَمْ يَذْكُرْ ذَنْبًا ـ نَفْسِي نَفْسِي نَفْسِي، اذْهَبُوا إِلَى غَيْرِي اذْهَبُوا إِلَى مُحَمَّدٍ صلى الله عليه وسلم فَيَأْتُونَ مُحَمَّدًا صلى الله عليه وسلم فَيَقُولُونَ يَا مُحَمَّدُ أَنْتَ رَسُولُ اللَّهِ وَخَاتَمُ الأَنْبِيَاءِ، وَقَدْ غَفَرَ اللَّهُ لَكَ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِكَ وَمَا تَأَخَّرَ، اشْفَعْ لَنَا إِلَى رَبِّكَ أَلاَ تَرَى إِلَى مَا نَحْنُ فِيهِ فَأَنْطَلِقُ فَآتِي تَحْتَ الْعَرْشِ، فَأَقَعُ سَاجِدًا لِرَبِّي عَزَّ وَجَلَّ ثُمَّ يَفْتَحُ اللَّهُ عَلَىَّ مِنْ مَحَامِدِهِ وَحُسْنِ الثَّنَاءِ عَلَيْهِ شَيْئًا لَمْ يَفْتَحْهُ عَلَى أَحَدٍ قَبْلِي ثُمَّ يُقَالُ يَا مُحَمَّدُ ارْفَعْ رَأْسَكَ، سَلْ تُعْطَهْ، وَاشْفَعْ تُشَفَّعْ، فَأَرْفَعُ رَأْسِي، فَأَقُولُ أُمَّتِي يَا رَبِّ، أُمَّتِي يَا رَبِّ فَيُقَالُ يَا مُحَمَّدُ أَدْخِلْ مِنْ أُمَّتِكَ مَنْ لاَ حِسَابَ عَلَيْهِمْ مِنَ الْبَابِ الأَيْمَنِ مِنْ أَبْوَابِ الْجَنَّةِ وَهُمْ شُرَكَاءُ النَّاسِ فِيمَا سِوَى ذَلِكَ مِنَ الأَبْوَابِ، ثُمَّ قَالَ وَالَّذِي نَفْسِي بِيَدِهِ إِنَّ مَا بَيْنَ الْمِصْرَاعَيْنِ مِنْ مَصَارِيعِ الْجَنَّةِ كَمَا بَيْنَ مَكَّةَ وَحِمْيَرَ، أَوْ كَمَا بَيْنَ مَكَّةَ وَبُصْرَى .
அபூ ஹுரைரா (ரழி) அவர்கள் அறிவித்தார்கள்:
அல்லாஹ்வின் தூதர் (ஸல்) அவர்களிடம் சிறிது (சமைத்த) இறைச்சி கொண்டுவரப்பட்டது. அவர்கள் ஆட்டின் முன் கால் கறியை விரும்பிச் சாப்பிடுபவர்களாக இருந்ததால் அது அவர்களுக்குப் பரிமாறப்பட்டது. அதிலிருந்து ஒரு துண்டை அவர்கள் சாப்பிட்டுவிட்டு, "மறுமை நாளில் நான் எல்லா மனிதர்களுக்கும் தலைவராக இருப்பேன். உங்களுக்குத் தெரியுமா அதற்குக் காரணம் என்னவென்று? அல்லாஹ் முந்தைய தலைமுறையினர், பிந்தைய தலைமுறையினர் ஆகிய அனைத்து மனிதர்களையும் ஒரே சமவெளியில் ஒன்றுதிரட்டுவான். அப்போது அறிவிப்பாளர் ஒருவர் அனைவரையும் கேட்கும்படி தன் குரலை எழுப்ப முடியும், மேலும் பார்ப்பவர் அனைவரையும் பார்க்க முடியும். சூரியன் மக்களுக்கு மிக அருகில் வந்துவிடும். அதனால் அவர்கள் தாங்கவோ சகிக்கவோ முடியாத அளவுக்குத் துன்பத்தையும் துயரத்தையும் அனுபவிப்பார்கள். அப்போது மக்கள், ‘நீங்கள் எந்த நிலையை அடைந்துள்ளீர்கள் என்பதைப் பார்க்கவில்லையா? உங்கள் இறைவனிடம் உங்களுக்காகப் பரிந்துரைக்கக்கூடிய ஒருவரை நீங்கள் தேட மாட்டீர்களா?’ என்று (தங்களுக்குள்) பேசிக்கொள்வார்கள். சிலர் மற்ற சிலரிடம், ‘ஆதம் (அலை) அவர்களிடம் செல்லுங்கள்’ என்று கூறுவார்கள். எனவே அவர்கள் ஆதம் (அலை) அவர்களிடம் சென்று, ‘நீங்கள் மனிதகுலத்தின் தந்தை. அல்லாஹ் உங்களைத் தன் கரத்தால் படைத்தான். மேலும் அவன் தன் ரூஹிலிருந்து (அதாவது அவன் உனக்காகப் படைத்த ஆன்மாவிலிருந்து); உங்களுக்குள் ஊதினான். மேலும் வானவர்களை உங்களுக்கு ஸஜ்தா செய்யும்படி கட்டளையிட்டான். எனவே (தயவுசெய்து) உங்கள் இறைவனிடம் எங்களுக்காகப் பரிந்துரை செய்யுங்கள். நாங்கள் எந்த நிலையில் இருக்கிறோம் என்பதை நீங்கள் பார்க்கவில்லையா? நாங்கள் எந்த நிலையை அடைந்துவிட்டோம் என்பதை நீங்கள் பார்க்கவில்லையா?’ என்று கூறுவார்கள். ஆதம் (அலை) அவர்கள், ‘இன்று என் இறைவன் முன்னெப்போதும் கோபப்படாத அளவுக்குக் கோபமாக இருக்கிறான். இனிமேலும் அவ்வாறு கோபப்பட மாட்டான். அவன் என்னை (அந்த) மரத்தின் (பழத்தைச் சாப்பிட வேண்டாமென்று) தடுத்தான். ஆனால் நான் அவனுக்கு மாறுசெய்துவிட்டேன். என் காரியம்! என் காரியம்! என் காரியம்! (எனக்கு என் கவலையே பெரிதாக உள்ளது). வேறொருவரிடம் செல்லுங்கள்; நூஹ் (அலை) அவர்களிடம் செல்லுங்கள்’ என்று கூறுவார்கள். எனவே அவர்கள் நூஹ் (அலை) அவர்களிடம் சென்று, ‘ஓ நூஹ் (அலை) அவர்களே! நீங்கள் பூமியிலுள்ள மக்களுக்கு (அல்லாஹ்வின் தூதர்களில்) முதலாமவர் ஆவீர்கள். அல்லாஹ் உங்களை நன்றியுள்ள அடியார் என்று பெயரிட்டான். தயவுசெய்து உங்கள் இறைவனிடம் எங்களுக்காகப் பரிந்துரை செய்யுங்கள். நாங்கள் எந்த நிலையில் இருக்கிறோம் என்பதை நீங்கள் பார்க்கவில்லையா?’ என்று கூறுவார்கள். அவர்கள், ‘இன்று என் இறைவன் முன்னெப்போதும் கோபப்படாத அளவுக்குக் கோபமாக இருக்கிறான். இனிமேலும் அவ்வாறு கோபப்பட மாட்டான். எனக்கு (உலகில்) நிச்சயமாக ஏற்றுக்கொள்ளப்படும் ஒரு பிரார்த்தனையைச் செய்யும் உரிமை இருந்தது. அதை நான் என் சமூகத்திற்கு எதிராகச் செய்துவிட்டேன். என் காரியம்! என் காரியம்! என் காரியம்! வேறொருவரிடம் செல்லுங்கள்; இப்ராஹீம் (அலை) அவர்களிடம் செல்லுங்கள்’ என்று கூறுவார்கள். அவர்கள் இப்ராஹீம் (அலை) அவர்களிடம் சென்று, ‘ஓ இப்ராஹீம் (அலை) அவர்களே! நீங்கள் அல்லாஹ்வின் தூதர் ஆவீர்கள். மேலும் பூமியிலுள்ள மக்களில் அவனுடைய கலீல் (நெருங்கிய நண்பர்) ஆவீர்கள். எனவே தயவுசெய்து உங்கள் இறைவனிடம் எங்களுக்காகப் பரிந்துரை செய்யுங்கள். நாங்கள் எந்த நிலையில் இருக்கிறோம் என்பதை நீங்கள் பார்க்கவில்லையா?’ என்று கூறுவார்கள். அவர்களிடம் இப்ராஹீம் (அலை) அவர்கள், ‘என் இறைவன் இன்று முன்னெப்போதும் கோபப்படாத அளவுக்குக் கோபமாக இருக்கிறான். இனிமேலும் அவ்வாறு கோபப்பட மாட்டான். நான் மூன்று பொய்களைச் சொல்லியிருந்தேன் (துணை அறிவிப்பாளரான அபூ ஹையான் அவர்கள் அவற்றை ஹதீஸில் குறிப்பிட்டுள்ளார்கள்). என் காரியம்! என் காரியம்! என் காரியம்! வேறொருவரிடம் செல்லுங்கள்; மூஸா (அலை) அவர்களிடம் செல்லுங்கள்’ என்று கூறுவார்கள். பின்னர் மக்கள் மூஸா (அலை) அவர்களிடம் சென்று, ‘ஓ மூஸா (அலை) அவர்களே! நீங்கள் அல்லாஹ்வின் தூதர் ஆவீர்கள். அல்லாஹ் இந்தச் செய்தியாலும், உங்களுடன் நேரடியாகப் பேசியதாலும் மற்றவர்களைவிட உங்களுக்கு மேன்மையை வழங்கினான். (தயவுசெய்து) உங்கள் இறைவனிடம் எங்களுக்காகப் பரிந்துரை செய்யுங்கள். நாங்கள் எந்த நிலையில் இருக்கிறோம் என்பதை நீங்கள் பார்க்கவில்லையா?’ என்று கூறுவார்கள். மூஸா (அலை) அவர்கள், ‘என் இறைவன் இன்று முன்னெப்போதும் கோபப்படாத அளவுக்குக் கோபமாக இருக்கிறான். இனிமேலும் அவ்வாறு கோபப்பட மாட்டான். நான் கொல்லும்படி கட்டளையிடப்படாத ஒருவரைக் கொன்றுவிட்டேன். என் காரியம்! என் காரியம்! என் காரியம்! வேறொருவரிடம் செல்லுங்கள்; ஈஸா (அலை) அவர்களிடம் செல்லுங்கள்’ என்று கூறுவார்கள். எனவே அவர்கள் ஈஸா (அலை) அவர்களிடம் சென்று, ‘ஓ ஈஸா (அலை) அவர்களே! நீங்கள் அல்லாஹ்வின் தூதர் ஆவீர்கள். மேலும் மர்யமிடம் அவன் அனுப்பிய அவனுடைய வார்த்தை ஆவீர்கள். மேலும் அவனால் படைக்கப்பட்ட மேலான ஆன்மா ஆவீர்கள். நீங்கள் குழந்தையாக தொட்டிலில் இருந்தபோதே மக்களிடம் பேசினீர்கள். தயவுசெய்து உங்கள் இறைவனிடம் எங்களுக்காகப் பரிந்துரை செய்யுங்கள். நாங்கள் எந்த நிலையில் இருக்கிறோம் என்பதை நீங்கள் பார்க்கவில்லையா?’ என்று கூறுவார்கள். ஈஸா (அலை) அவர்கள், ‘என் இறைவன் இன்று முன்னெப்போதும் கோபப்படாத அளவுக்குக் கோபமாக இருக்கிறான். இனிமேலும் அவ்வாறு கோபப்பட மாட்டான்’ என்று கூறுவார்கள். ஈஸா (அலை) அவர்கள் எந்தப் பாவத்தையும் குறிப்பிடமாட்டார்கள். ஆனால், ‘என் காரியம்! என் காரியம்! என் காரியம்! வேறொருவரிடம் செல்லுங்கள்; முஹம்மது (ஸல்) அவர்களிடம் செல்லுங்கள்’ என்று கூறுவார்கள். எனவே அவர்கள் என்னிடம் வந்து, ‘ஓ முஹம்மது (ஸல்) அவர்களே! நீங்கள் அல்லாஹ்வின் தூதர் ஆவீர்கள். மேலும் நபிமார்களில் இறுதியானவர் ஆவீர்கள். அல்லாஹ் உங்கள் முந்தைய மற்றும் பிந்தைய பாவங்களை மன்னித்துவிட்டான். (தயவுசெய்து) உங்கள் இறைவனிடம் எங்களுக்காகப் பரிந்துரை செய்யுங்கள். நாங்கள் எந்த நிலையில் இருக்கிறோம் என்பதை நீங்கள் பார்க்கவில்லையா?’ என்று கூறுவார்கள்." நபி (ஸல்) அவர்கள் மேலும் கூறினார்கள்: "பின்னர் நான் அல்லாஹ்வின் அர்ஷுக்குக் கீழே சென்று என் இறைவனுக்கு முன்னால் ஸஜ்தாவில் விழுவேன். பின்னர் அல்லாஹ் எனக்கு முன் வேறு யாருக்கும் வழிகாட்டாத புகழ்ச்சிகளையும் மகிமைப்படுத்தல்களையும் எனக்கு வழிகாட்டுவான். பின்னர், ‘ஓ முஹம்மது (ஸல்) அவர்களே! உங்கள் தலையை உயர்த்துங்கள். கேளுங்கள், அது வழங்கப்படும். பரிந்துரை செய்யுங்கள், அது (உங்கள் பரிந்துரை) ஏற்றுக்கொள்ளப்படும்’ என்று கூறப்படும். எனவே நான் என் தலையை உயர்த்தி, ‘என் உம்மத்தினரே, என் இறைவனே! என் உம்மத்தினரே, என் இறைவனே!’ என்று கூறுவேன். ‘ஓ முஹம்மது (ஸல்) அவர்களே! உங்கள் உம்மத்தினரில் கணக்குகள் இல்லாதவர்கள் சொர்க்கத்தின் வாசல்களில் வலதுபுறத்தில் அமைந்துள்ள ஒரு வாசல் வழியாக நுழையட்டும். மேலும் அவர்கள் மற்ற வாசல்களை மக்களுடன் பகிர்ந்துகொள்வார்கள்’ என்று கூறப்படும்." நபி (ஸல்) அவர்கள் மேலும் கூறினார்கள்: "என் உயிர் எவன் கைவசம் இருக்கிறதோ அவன் மீது சத்தியமாக, சொர்க்கத்தின் ஒவ்வொரு இரண்டு வாசல் தூண்களுக்கும் இடையிலான தூரம் மக்காவிற்கும் புஸ்ராவிற்கும் (ஷாமில் உள்ள) இடையிலான தூரத்தைப் போன்றது."
பிஸ்மில்லாஹ் ஹிர்ரஹ்மான் நிர்ரஹீம்.
இப்னு அப்பாஸ் (ரழி) அவர்கள் அறிவித்தார்கள், நபி (ஸல்) அவர்கள் கூறினார்கள், "நிச்சயமாக, செயல்கள் அனைத்தும் எண்ணங்களைப் பொறுத்தே அமைகின்றன, மேலும் ஒவ்வொரு மனிதருக்கும் அவர் எண்ணியதே கிடைக்கிறது." மேலும் அல்லாஹ் குர்ஆனில் கூறினான், "ஜின்களையும், மனிதர்களையும் என்னை வணங்குவதற்காகவே தவிர (வேறு எதற்காகவும்) நான் படைக்கவில்லை." மேலும், ஈஸா (அலை) அவர்கள் கூறினார்கள், "நான் பிறந்த நாளிலும், நான் இறக்கும் நாளிலும், நான் உயிருடன் எழுப்பப்படும் நாளிலும் என் மீது சாந்தி உண்டாவதாக."